Architectuur in de modulebouw

Wetenswaardigheden over planning/ontwerp, plattegrond en gevelontwerp

Solide zoals ’steen op steen’, maar dan veel sneller en flexibeler: zo kan moderne modulebouw tegenwoordig worden omschreven. In principe kunnen alle soorten nieuwbouw met de modulaire bouwwijze worden opgetrokken. Ook qua gevelontwerp kan alles worden gerealiseerd wat ook met de traditionele bouwwijze mogelijk is, of het nu om grote glaspartijen, pleisterwerk op het warmte-isolatiesysteem of geventileerde gordijngevels uit hout, metaal, keramiek of glas gaat. De moderne modulebouw overtuigt door zijn aantrekkelijke architectuur die niet van die van traditionele gebouwen kan worden onderscheiden. Behalve als de architect de mogelijkheden van de modulebouw gericht uitspeelt, bijvoorbeeld met vrij uitkragende balkons en loggia's of verspringende modules. Welke ontwerpmogelijkheden modulaire gebouwen te bieden hebben, ontdekt u in de antwoorden op de veelgestelde vragen over architectuur.

Welke ontwerprasters zijn er beschikbaar in de modulaire bouw?

De ontwerprasters in de modulebouw zijn talrijk en variabel. De rasterafmetingen variëren in de breedte tussen 2,625 en 4,00 m, in de lengte tussen 7,75 en 16,75 m, en in de hoogte tussen 3,20 en 4,00 m. Speciale afmetingen zijn eveneens mogelijk. Voor elk bouwproject dient een raster gevonden te worden met een goed evenwicht tussen de esthetische, economische en technische eisen.

Wordt er vastgehouden aan een bepaald ontwerpraster?

Welk ontwerpraster aan de basis van het ontwerp van een modulair gebouw zal liggen, is in grote mate afhankelijk van de rendabiliteit van de productie en de logistiek. Zo is voor kantoorgebouwen bijvoorbeeld een optimale rastermaat van 3,875 m x 12,750 m ontwikkeld, die de vorming van twee kantoorruimtes conform de arbeidsplaatsverordening en een verbindingsgang mogelijk maakt. In principe kunnen de rasterafmetingen variëren tussen gestandaardiseerde breedtes van 2,625 tot 4,00 m en lengtes van 7,75 tot 16,75 m. Andere lengtes en breedtes zijn mogelijk afhankelijk van het project. Een combinatie van verschillende rasterafmetingen binnen een plattegrond is eveneens denkbaar indien dit noodzakelijk of voordelig is.

Hoe flexibel is men in de modulebouw bij het ontwerpen van de plattegrond?

In principe geldt dat de architect in het moduleraster principieel alle denkbare vrijheid geniet bij het ontwerpen van de plattegrond, en dit voor elke verdieping. Nagenoeg elk ontwerp voor een massiefbouw kan ook in de modulaire bouw worden gerealiseerd. Ook als de plattegrond op een vast moduleraster is gebaseerd, is dit raster toch erg variabel. De gebruikelijke moduleafmetingen variëren in de breedte tussen 2,625 en 4,00 m, in de lengte tussen 7,75 en 16,75 m en in de hoogte tussen 3,20 en 4,00 m. Speciale afmetingen zijn eveneens mogelijk - de maximale afmetingen van de individuele ruimtemodules worden bepaald door de vervoersmogelijkheden. Bij de modulebouw gaat het om een driedimensionaal staalskelet met statisch niet-dragende binnenwanden. Dit zorgt voor een maximale flexibiliteit in het ruimteontwerp en komt tegemoet aan de uiteenlopende eisen van de opdrachtgever.

Hoe efficiënt is het ruimtegebruik bij de modulaire bouwwijze in vergelijking met de traditionele bouwwijze?

Efficiënt omgaan met de beschikbare middelen bij het ontwerp van gebouwen, vormt een belangrijke uitdaging voor ingenieurs en architecten. De staalconstructie van de ruimtemodules is licht maar heeft een groot draagvermogen en wordt gekenmerkt door geringe bouwelementafmetingen. De vrij fijne constructie van de modules zorgt voor een efficiënter ruimtegebruik in modulaire gebouwen dan in vergelijkbare traditioneel opgetrokken gebouwen.

Wat zijn de maximale afmetingen (lengte / breedte / buitenhoogte / ruwbouwbinnenhoogte)?

De maximale modulelengte bedraagt zo’n 20,00 m. Modules kunnen tot 6,00 m breed zijn, maar de meest rendabele en praktische breedtematen liggen tussen 3,875 en 4,00 m. De maximale modulehoogte bedraagt 4,00 m, wat overeenstemt met een ruwbouwbinnenhoogte van ongeveer 3,50 m.

Wat zijn de spanwijdten van de modules, of in hoeverre kan er zonder tussendragers worden gebouwd?

Bij het ontwerp van de binnenruimtes biedt de modulaire bouwwijze de vrijheid om grote ruimtes zonder storende tussenwanden te creëren. De hoeksteunen van de ruimtemodules moeten daarbij ofwel als decoratief element worden gezien of in de zijwanden worden geïntegreerd. In vergelijking met bouwwijzen die qua structuur vergelijkbaar zijn maar waarbij met beton wordt gewerkt, bieden modulaire gebouwen echter het voordeel van aanzienlijk slankere dragerdoorsnedes.

Hoeveel verdiepingen kunnen er bij modulair bouwen worden gerealiseerd?

ALHO heeft zijn activiteiten toegespitst op de realisatie van gebouwen onder de flatgebouwgrens. Net als in de traditionele bouw kunnen ook in de modulebouw constructies tot de hoogte van 22 meter boven het bouwterrein - in de hoogbouwrichtlijn als limiet gedefinieerd - worden opgetrokken, waarbij de hoogte van de vloer van de bovenste verdieping bepalend is. Dit resulteert in 6 tot 7 volledige verdiepingen, die in de modulebouw kunnen worden gerealiseerd.

Welke gebouwvolumes zijn mogelijk?

Door het naast en boven elkaar plaatsen van de driedimensionale, op een orthogonaal raster gebaseerde ruimtemodules, ontstaan aantrekkelijke bouwvolumes. Vooral ontwerpers die heldere vormen of de Bauhausstijl op prijs stellen, voelen zich thuis in de wereld van de modulaire architectuur. Als de mogelijkheden van de modulebouw gericht worden benut, kunnen gebouwen worden voorzien van vrij uitkragende erkers, balkons en loggia's of van een gevel met verspringende modules. Wat de geometrie van het gebouw betreft, moet echter een ding worden aanvaard: organische volumes zijn weliswaar realiseerbaar, maar alleen als speciale toepassingen of in de vorm van hybride constructies.